Hiện nay, công nghệ trị xạ trong điều trị ung thư là một kỹ thuật thông dụng nhất. Bằng công nghệ này, các ánh sáng quang học có thể đưa vào làm ức chế sự phát triển của các khối ung thư. Khiến cho tế bào ung thư phát triển và sản sinh chậm đi. Trong đó, công nghệ trị xạ bằng proton là một bước tiến mới, mở ra cơ hội cho những bệnh nhân K. Đây cũng là một bước ngoặt lớn đem công nghệ y học Việt Nam vươn xa tầm thế giới. Liệu pháp trị liệu bằng các hạt proton được sử dụng bên ngoài ra. Bằng cách phóng đi các chùm hạt với tốc độ cực nhanh. Ước tính bằng 70-80% so với tốc độ ánh sáng.
Chùm hạt proton có năng lượng cao, được sử dụng đơn độc hay phối hợp với tia X. Theo đó các chùm hạt tiếp cận với những tế bào trong cơ thể con người. Không gây hại cho những tế bào khỏe mạnh. Chúng chỉ nhận diện mục tiêu và tập trung đi sâu vào. Để tiêu diệt những tế bào ác tính gây ra ung thư. Để tìm hiểu rõ hơn về công nghệ xạ trị bằng proton điều trị ung thư. Cùng chúng tôi tham khảo bài viết dưới đây. Chắc chắn sẽ giúp người đọc có thêm nhiều thông tin cần thiết.
Tìm hiểu về công nghệ xạ trị bằng proton
Xạ trị proton hay còn gọi là liệu pháp proton trong xạ trị. Là một liệu pháp xạ trị ngoài sử dụng chùm hạt proton có năng lượng cao. Thông thường từ 160 tới 230 MeV khi đó nó có tốc độ bằng khoảng 70-80% tốc độ ánh sáng. Chùm hạt proton được phát ra nhờ máy gia tốc hạt có thể là cyclotron hoặc synchrotron. Proton là thành phần cấu tạo nên hạt nhân nguyên tử. Có khối lượng khoảng 1.67×10^-27 kg và năng lượng nghỉ 938.27MeV.
Proton thông thường được tạo ra từ nguyên tử H sau khi lấy đi hoàn toàn electron. So sánh đường cong phân bố liều của proton và X-ray khi đi vào cơ thể. Mô phỏng so sánh đường đi của chùm proton và photon trong cơ thể. Do đặc điểm phân bố liều của bức xạ proton trong vật chất nói chung. Và trong mô của cơ thể người nó riêng đó là nó tập chung phần lớn liều tại vị trí có chiều sâu nhất định. Tùy theo năng lượng của chùm hạt proton mà không đi xuyên sâu hơn.
Ưu điểm khi áp dụng công nghệ xạ trị bằng proton
Trong khi đó xạ trị tia X thông thường bức xạ chủ yếu tập chung ở gần bề mặt cơ thể. Và giảm dần khi đi sâu vào trong cơ thể. Lợi thế này giúp việc sử dụng liệu pháp proton sẽ tập chung liều vào vị trí khối u. Và tránh được ảnh hưởng tới các mô lành xung quanh. Ví dụ, sử dụng liệu pháp proton trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Sẽ hạn chế được tới 60% liều chiếu lên các mô lành xung quanh. So với Xạ trị photon điều biến liều IMRT.
So sánh hình ảnh lập kế hoạch điều trị cho bệnh nhân u não. Khi sử dụng liệu pháp proton và IMRT. Việc sử dụng liệu pháp proton trong xạ trị còn cho phép tăng liều tại khối u. Nhưng vẫn ít ảnh hưởng tới các mô lành xung quanh. Điều này giúp hạn chế tác dụng phụ và phát sinh ung thư mới do chiếu xạ gây nên. Đồng thời giảm thời gian điều trị, tăng chất lượng cuộc sống.
Một số phương pháp xạ trị bằng proton điều trị ung thư hiện nay
Liệu pháp proton hiện nay có 2 phương pháp chủ yếu. Đó là kỹ thuật chiếu xạ tán xạ đôi (double-scattering irradiation). Và kỹ thuật quét chùm điểm (spot scanning irradiation).
Kỹ thuật trị xạ bằng proton tán xạ đôi (double scattering irradiation)
Sử dụng 2 lá tá xạ để mở rộng chùm tia phát ra từ máy gia tốc. Sau đó sử dụng các thiết bị tạo hình chùm tia theo chiều dọc và chiều sâu. Để đưa chùm proton bao trọn lên khối u, không chiếu ra các mô lành xung quanh. Kỹ thuật này được sử dụng chủ yếu cho các khối u lớn. Nằm ở vị trí có ít gần các cơ quan quan trọng. Như: u gan, phổi.
Kỹ thuật trị xạ bằng proton quét điểm (spot scanning irradiation)
Là phương pháp hiện đại hơn sử dụng trực tiếp chùm tia pháp ra từ máy gia tốc chiếu lên từng điểm trên khối u, quá trình chiếu xạ được liên kết trực tiếp với dữ liệu hình dạng khối u do đó có thể tăng liều cao khi chiếu vào giữa khối u và hạn chế tối đa việc chiếu vào mô lành xung quanh. Kỹ thuật này thường sử dụng điều trị bệnh nhân ung thư não, u đầu cổ, ung thư ở trẻ em…
Trung tâm xạ trị proton thường có các buồng điều trị gọi là các Gantry, các Gantry động có thể giúp đầu xạ trị quay quanh bệnh nhân tới 360 độ do đó có thể chỉ hướng bất kỳ tới vị trí khối u. Thường thì Gantry có định sẽ có hướng chiếu nằm ngang, được sử dụng chủ yếu để điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Với bệnh nhân bị ung thư ảnh hưởng tới toàn cơ thể như bệnh bạch cầu, bệnh lymphoma ác tính không thể sử dụng liệu pháp proton để điều trị.
Để lại một phản hồi